Winter - Januari 2014

[admin]

Dit is het algemene informatie- en discussietopic
voor winter 2013-2014: de maand JANUARI

• In dit wintertopic kan je allerlei berichten plaatsen over het actuele en het verwachte weer.
• Om nader in te gaan op een specifiek onderwerp kan je daarvoor ook een apart topic starten.

De ontwikkeling van de winter kan via deze pagina's worden gevolgd:

• Actuele kaarten en grafieken van het weer: http://www.wintergek.nl/actueel/
• Temperatuur en koudegetal van winter 2014: http://www.wintergek.nl/winter/
• Actuele informatie over de ijsdikte in Friesland: http://www.wintergek.nl/ijsdikte/

Zie ook de overzichten van voorbije winters in het winterarchief: http://www.wintergek.nl/archief/

[Martijn]

Half januari eindelijk overgang naar winterweer?

De laatste dagen laten de verwachtingen van de weercomputers veranderingen in de atmosfeer zien in de tweede decade van januari, waardoor de nu al wekenlang durende westcirculatie eindelijk doorbroken wordt. Deze trend begint steeds concreter te worden, al is het nog op de glazenbol-termijn.

Voor het eerst sinds 12 december 2013 zie ik ook dat het pluimgemiddelde onder het vriespunt komt:

15-daagse verwachting van ECMWF:

15-daagse pluim, ECMWF, za 4 januari 2014, 0z.

2014-01-04-A__eps_pluim_tt_06260.png (98.33 KiB) 4363 keer bekeken

Kaartjes er bij plaatsen heeft nog geen nut, want dat gaat op deze termijn nog alle kanten op. Maar mogelijke hogedrukopbouw boven Europa kan i.i.g. de westcirculatie blokkeren en bij gunstige ligging ook voor aanvoer van koude polaire lucht zorgen.

Er is nu weer alle reden om de verwachtingen goed in de gaten te houden. Gedurende de komende week zal duidelijk worden welke kant het opgaat.

[Martijn]

Kansen op winterweer blijven toenemen

Hieronder staan twee kaarten van model ECMWF met de verwachting voor 12 januari 2014, dus slecht één week vooruit. Op de eerste kaart staat de luchtdruk en daarop is hogedruk boven Scandinavië te zien. Dit zorgt voor de aanvoer van zeer koude lucht uit het poolgebied die over Scandinavië richting West-Europa wordt aangevoerd. Zie hiervoor de tweede kaart met de temperaturen op ongeveer 1500 m hoogte. Wat niet onbelangrijk is, is dat deze vorming van hogedruk boven Scandinavië nu ook in het ensemblegemiddelde is terug te vinden!

2014-01-05_Europe_2014010500_pmsl_168.png (55.64 KiB) 4334 keer bekeken

2014-01-05_Europe_2014010500_thgt850_168.png (82.89 KiB) 4334 keer bekeken

Hieronder de bij de kaarten behorende 15-daagse pluim. Ze zien is dat een redelijk aantal oplossingen (de lijntjes in de grafiek) voor winterse kou gaan, waarbij de temperatuur overdag niet of nauwelijks boven het vriespunt uitkomt. Maar tegelijk is het ook duidelijk dat (nog) niet alle oplossingen hier in mee gaan.

2014-01-05-A__eps_pluim_tt_06260.png (98.98 KiB) 4334 keer bekeken

De komende dagen zal duidelijk worden of deze winterse verwachting stand blijft houden.

[Martijn]

Inval winter nog erg onzeker

Het wordt nu steeds spannender of we volgende week eindelijk eens winter krijgen. In de nieuwste 15 daagse pluim van het ECMWF is er nog steeds veel onzekerheid in de pluim vanaf het cruciale moment begin volgende week, wanneer de temperatuur serieus onder het vriespunt kan duiken of blijven steken op temperaturen rond normaal.

Net als bij de run van gisteravond, gaan zowel de oper (operationele run met de hoogste resolutie, rood) als de control (blauw) voor de koude variant, maar een meerderheid van de overige oplossingen (groen) lijkt te gaan voor de zachtere variant. Er zit vanaf ma 13 januari 2014 veel spreiding in de pluim. De vraag voor de komende dagen wordt: gaat de pluim mee met de oper run of draait de oper run bij naar de zachtere variant.

Vijftiendaagse pluimverwachting ECMWF:

2014-01-06-A__eps_pluim_tt_06260.png (107.04 KiB) 4294 keer bekeken

De bij de oper run behorende weerkaarten

De oper run tovert een mooi hoog boven Scandinavië tevoorschijn voor maandag 13 januari 2014:

2014-01-06_Recm1681.gif (65.39 KiB) 4294 keer bekeken

Dit hoog zorgt voor aanvoer van koude polaire lucht richting Nederland:

2014-01-06_Recm1682.gif (69.69 KiB) 4293 keer bekeken

Weinig ondersteuning bij overige modellen

Overige weermodellen (zoals UKMO en NCEP GFS) gaan bij hun runs soms min of meer mee in het koude scenario van het ECMWF, maar vaak ook helemaal niet. Nu is het Europese ECMWF wel zo'n beetje het beste weermodel, dus doorziet het ECMWF-model nu gewoon een trend die de andere modellen nog niet goed in de smiezen hebben of...


edit: 2 tekstfoutjes gecorrigeerd.

[Martijn]

Krijgen we opnieuw slechts een winterprikje?

Hieronder de laatste pluimen van ECMWF en GFS. Nu we dichterbij de cruciale fase komen en zowel de pluimen als de weerkaarten van de verschillende weermodellen nog weinig overtuigend voor een serieus winters scenario gaan, ben ik toch bang dat dit opnieuw deze winter slechts een winterprikje wordt, zonder een echte vorstperiode.

Het is nog ver weg en de kansen zijn er nog steeds dat dit goed uitpakt, maar dan mag het toch zo langzamerhand wel sterker in de weermodellen naar voren komen.

15 daagse pluim ECMWF, di 7 januari 2014, 0z.

2014-01-07-A__eps_pluim_tt_06260.png (121.18 KiB) 4237 keer bekeken

15 daagse pluim NCEP GFS, di 7 januari 2014, 0z.

2014-01-07-A__gens_pluim_tt_06260.png (69.28 KiB) 4237 keer bekeken

[Martijn]

Gaat het dan toch slagen?

Dit is waar ik op zat te wachten, maar wat vooralsnog uitbleef. Maar nu ineens, na de mindere pluim van vanochtend, is dan eindelijk een merendeel van de pluim overgegaan naar een min of meer koud scenario: een cluster van oplossingen gaat direct vanaf maandag flink onder het vriespunt duiken, terwijl een andere cluster lijkt te aarzelen, maar een groot deel van die oplossingen zet alsnog een dalende trend in. Dit begint nu ineens toch echt een serieuze mogelijkheid te worden voor een vorstperiode. Nu zien of deze trend ook stand blijft houden!

15 daagse pluim ECMWF:

2014-01-07-B__eps_pluim_tt_06260.png (125.68 KiB) 4192 keer bekeken

Ook de GFS pluim van vanavond is weer iets kouder geworden.

15 daagse GFS pluim:

2014-01-07-B__gens_pluim_tt_06260.png (67.49 KiB) 4193 keer bekeken

edit 21:58u: 10 daagse pluim vervangen met 15 daagse pluim (ECMWF)

[Martijn]

Pluimen gaan voor het koude scenario

Nieuwste pluimen gaan nóg overtuigender voor de koudere trend. Of het koud genoeg wordt voor een echte vorstperiode is nog de vraag, maar de kans op de eerste Hellmanndagen op grote schaal wordt steeds groter.

15 daagse pluim ECMWF

2014-01-08-A__eps_pluim_tt_06260.png (117.13 KiB) 4167 keer bekeken

15 daagse pluim GFS

2014-01-08-A__gens_pluim_tt_06260.png (71.08 KiB) 4167 keer bekeken

Aanvoer van koude poollucht

De opbouw van een hoog nabij Scandinavië de komende dagen is nu wel aannemelijk, maar hoe het zich precies gaat vormen en welke locatie het inneemt, zal veel bepalen. Hieronder van het ECMWF model een weerkaart van Europa met de verwachting voor dinsdag 14 januari 2014, om 1:00 uur, met de 850 hPa (ongeveer 1500 m hoogte) temperatuur en luchtdruk aan de grond. Te zien is dat zeer koude poollucht over Scandinavië naar Nederland wordt gevoerd. Let wel: dit is de oper run en die geeft zo'n beetje de koudste oplossing (zie pluim hierboven).

ECMWF, oper run., 850 hPa en grondluchtdruk, verwachting voor di 14 jan. 2014, 1:00 uur.

2014-01-08_Recm1442.gif (67.92 KiB) 4159 keer bekeken

[Martijn]

De buit is nog niet binnen

De variant waarbij het direct vanaf maandag flink koud wordt, lijkt het niet te gaan worden, i.i.g. niet voor Midden-Nederland. Er zijn slechts 2 leden die met zo'n oplossing komen. In de nieuwe EC-pluim gaan er nu pas vanaf volgende week woensdag een groot deel van de oplossingen voor temperaturen meest onder nul. Dat is dus een week vooruit en weer buiten de redelijk betrouwbare termijn van 5 dagen. Bovendien gaat dan ook weer een redelijk aantal berekeningen voor zachtere temperaturen, zelfs boven de normaal. Het kon wel weer eens zo'n situatie worden waarbij de kougrens nabij Nederland ligt zodat er grote verschillen in Nederland optreden.

Al met al blijft het spannend!

15 daagse pluim van het ECMWF:

2014-01-08-B__eps_pluim_tt_06260.png (124.27 KiB) 4102 keer bekeken

15 daagse pluim van het NCEP GFS:

2014-01-08-B__gens_pluim_tt_06260.png (76.15 KiB) 4102 keer bekeken

[Martijn]

Grote spreiding in pluimen, maar winterweer komt dichterbij!

In de nieuwste pluimen is er een grote spreiding te zien vanaf a.s. maandag. Dit komt waarschijnlijk voor een groot deel doordat het grensgebied tussen zachte en koude lucht in de buurt van Nederland komt te liggen.

Vooral bij de ECMWF-pluim is te zien dat vrijwel alle oplossingen voor volgende week een flink dalende trend naar meest onder het vriespunt laten zien. Kleine verschuivingen in de positie van de koude grenslaag kan dergelijke varianten zoals in de pluim veroorzaken. Dit kan ook de huidige wispelturigheid van de pluimen verklaren.

Dat het ensemble-gemiddelde van de GFS-pluim nu nauwelijks onder het vriespunt uitkomt, zit hem vooral in het wel of net niet bereiken van de kou in Nederland. Maar dat de winter dichterbij komt wordt nu wel waarschijnlijk.

Opvallend is verder dat in de ECMWF nu toch weer een redelijk aantal leden vanaf maandag al de kou in duiken.

EC-pluim:

2014-01-09-A__eps_pluim_tt_06260.png (122.24 KiB) 4071 keer bekeken

GFS-pluim:

2014-01-09-A__gens_pluim_tt_06260.png (82.44 KiB) 4071 keer bekeken

[Martijn]

De kougrens volgende week nabij Nederland

Ter aanvulling op mijn vorige bericht waarin ik aangeef dat de kougrens volgende nabij Nederland wordt berekend en dat vooral dit gegeven de onzekerheid veroorzaakt, hieronder de berekende kaarten van de oper run van ECMWF en GFS voor woensdag 15 januari 2014, om 1:00 uur met de grond-luchtdruk en temperatuur van 850 hPa.

Te zien is dat beide kaarten in grote lijnen overeenkomen, maar het zijn de details die een groot verschil maken. Zo is te zien dat bij ECMWF de -5 graden lijn over Nederland loopt, terwijl deze bij GFS nét boven Nederland loopt. Bovendien is ook de zeer koude lucht van -10 en kouder in feite niet ver verwijderd van Nederland

Het gaat slechts om een verschil van enkele honderden meters berekend op een termijn van een week vooruit, maar dit soort details maken veel uit en kunnen ook in Nederland voor grote verschillen zorgen! We gaan dus een heel interessante week tegemoet, waarbij het met wat geluk een vorstperiode op moet kunnen leveren!

2014-01-09_Recm1442.gif (65.27 KiB) 4066 keer bekeken

2014-01-09_Rtavn1442.png (114.88 KiB) 4066 keer bekeken